Wat is mobiliteit en welke mobiliteitsvormen zijn er?

Arbeidsmobiliteit is de mate waarin mensen zich kunnen en willen bewegen op de arbeidsmarkt. Hierbij gaat het om alle positieveranderingen die werknemers tijdens hun loopbaan doormaken, zowel intern als extern. We maken onderscheid tussen interne- en externe mobiliteit. Is er sprake van een functiewijziging bij dezelfde organisatie? Dan gaat het om interne mobiliteit. Bij externe mobiliteit kiest iemand voor een baan bij een andere werkgever of in een andere sector.

Mobiliteit zorgt er in veel gevallen voor dat werknemers minder snel vastlopen. Voor werkgevers kan mobiliteit een oplossing zijn voor het vervullen van vacatures.

Mobiliteit en de sector onderwijs

De mobiliteit in het onderwijs is altijd lager geweest dan in andere sectoren. Voor veel leerkrachten is het leraarschap een baan voor het leven. Daarnaast is er de afgelopen jaren meer aandacht besteed aan het werven van nieuw personeel, dan aan de mobiliteit van bestaande krachten. Toch is mobiliteit in het onderwijs beleidsmatig wel een belangrijk thema. Flexibele en mobiele werknemers zijn interessant voor de sector en de rest van de arbeidsmarkt. De mobiliteit in het onderwijs is de laatste jaren dan ook toegenomen. Maar het primair onderwijs blijft daarin achter. Wanneer er sprake is van mobiliteit, vindt dit vooral plaats binnen het eigen bestuur, de eigen regio of sector.

Hoe werkt mobiliteit in het primair onderwijs?

Mobiele werknemers in het primair onderwijs zijn onder te verdelen in drie groepen: het instromend personeel, het zittend personeel en het uitstromend personeel*.

  • Instromend personeel: instromers in het onderwijs zijn vooral jonge werknemers die als leerkracht aan het werk gaan. Ze hebben weinig tot geen ervaring. Het directiepersoneel dat instroomt is vaak al ouder en heeft meer werkervaring. 
  • Zittend personeel: relatief weinig mensen veranderen van functie binnen de organisatie. De mobiliteit bij het zittend personeel is dan ook het laagst. Vaak gebeurt dit op vrijwillige basis. 
  • Uitstromend personeel: werknemers die uit het primair onderwijs uitstromen zijn óf mensen met een aantal jaren ervaring die op zoek gaan naar een functie elders óf medewerkers die met vervroegd pensioen gaan. 

Wat kan mobiliteit betekenen voor het primair onderwijs?

Mobiliteit zorgt er in veel gevallen voor dat werknemers minder snel vastlopen. Daarnaast zijn ze beter en langer inzetbaar voor de arbeidsmarkt. Voor werkgevers kan interne mobiliteit een oplossing zijn voor het vervullen van vacatures. Bovendien is het voor een werkgever eenvoudiger om bezuinigingen of functiewijzigingen door te voeren, wanneer de arbeidsmobiliteit hoog is.

Meer weten?

Wil je meer weten over arbeidsmobiliteit of ben je benieuwd wat het de mogelijkheden voor jou als werkgever zijn, neem gerust contact  met ons op.

* Uit rapport: mobiliteit in het primair onderwijs – arbeidsplatform PO.